Soep, vet, kruiden en sauzen

Vet

Pure boter en olie zijn glutenvrij. In een heel aantal vloeibare bak- en braadboters zit gluten, bijvoorbeeld in de vorm van tarwe-aroma of in de sojasauspoeder die ze gebruiken. Gelukkig zijn er ook genoeg soorten die geen glutenbevattende ingrediënten gebruiken, lees dus goed het etiket.

Kruiden(mixen) en specerijen

Azijn, specerijen, enkelvoudige gedroogde en verse kruiden zijn allemaal glutenvrij. Let op bij kant-en-klare kruidenmixen of er gluten in zit.

Sauzen

Bij juspoeder, sauzen uit pakjes en zakjes en sommige sojasauzen moet je goed de ingrediënten lezen op de verpakking. Sauzen op basis van een roux zoals béchamelsaus zijn niet glutenvrij.

Sojasaus en ketjap

Sojasaus wordt gemaakt van gefermenteerde sojabonen, geroosterde tarwe, zout, water en gist. Sojasaus is geschikt als smaakmaker in diverse gerechten, maar voornamelijk om in te dippen, denk aan sushi. Ketjap is een Indonesische aromatische saus gemaakt van sojasaus waar palmsuiker en/of melasse aan wordt toegevoegd. De twee meest bekende zijn ketjap manis (zoet) en ketjap asin (zout). Sojasaus is zouter dan ketjap.

Regelmatig staat er op een etiket dat het glutenvrij is, maar staat er bij de ingrediënten ook tarwe of tarwezetmeel. Hoe zit dat dan? De claim ‘glutenvrij’ is leidend. Dit betekent dat als er “glutenvrij” op een etiket staat, de hoeveelheid gluten van het product onder de 20 mg/ kg norm (oftewel 20 ppm) is. Dat is vastgelegd in de wet. De reden dat “tarwe” of “tarwezetmeel” op de verpakking duidelijk aangeduid wordt als allergeen, is omdat dit volgens de allergenenwetgeving moet. Maar het zijn zulke kleine hoeveelheden dat het eindproduct nog altijd glutenvrij is.

Waar een risico zit, is namelijk dat er meerdere testen zijn om het gehalte aan gluten te bepalen. Bij gefermenteerde producten zoals bier, sojasaus en ketjap moet een speciale testmethode gebruikt worden voor een betrouwbare uitslag. Als de fabrikant de niet-geschikte test gebruikt, dan is de uitslag onbetrouwbaar. Het is helaas niet in de wet vastgelegd welke testen fabrikanten moeten gebruiken.

Gebruik dus bij voorkeur producten met het Crossed Grain keurmerk. Als er geen product met het Crossed Grain keurmerk is, kijk dan of er een product is met een ander glutenvrij logo dat GEEN glutenbevattend ingrediënt op het etiket vermeldt. 

Sushi azijn en rijstazijn

Sushi kan worden aangezuurd met sushi azijn [TARWE] of rijstazijn [TARWE]. Het klinkt alsof je dat niet kan eten als je coeliakie hebt. Echter, in sushi en rijstazijn zit geen gluten, ook niet als het van tarwe is gemaakt. Dit kan je vergelijken met sterk gedistilleerde drank gemaakt van tarwe, bijvoorbeeld graanjenever, daar zit ook geen gluten in. Vaak wordt sushi geserveerd met sojasaus. Let er dan wel op dat de sojasaus glutenvrij is. Er is een aantal sojasauzen met het Crossed Grain keurmerk verkrijgbaar in de supermarkt.