Volgens een grote Deense studie beïnvloedt coeliakie of het glutenvrije dieet niet de kans op zwanger worden en heeft het ook geen invloed op het verloop van de zwangerschap. Dit geldt alleen voor vrouwen die ontdekte coeliakie hebben en die al een tijdje een strikt glutenvrij dieet volgen.
Vrouwen die coeliakie hebben zonder het te weten en/of zich niet houden aan een glutenvrij dieet, zijn minder vruchtbaar in vergelijking met vrouwen zonder coeliakie. Onbehandelde coeliakie vermindert niet alleen de vruchtbaarheid, maar verhoogt ook de kans op een miskraam. Bovendien hebben ze bij een twee tot vier keer zo vaak te maken met zwangerschapscomplicaties, waaronder ernstige bloedarmoede, vaginaal bloedverlies, loslating van de placenta en hoge bloeddruk.
De biologische oorzaak van deze vruchtbaarheids- en zwangerschapsproblemen is niet helemaal duidelijk. Er wordt gedacht dat dit te maken heeft met het feit dat coeliakiepatiënten die (nog) geen glutenvrij dieet gebruiken, extra veel antilichamen in hun bloed hebben tegen het eiwit transglutaminase (anti-TtG). Waarschijnlijk reageren deze antilichamen op transglutaminase eiwitten in de placenta, waardoor daar schade ontstaat.
Een strikt glutenvrij dieet zorgt ervoor dat de hoeveelheid van deze antilichamen weer terugkomt op het normale niveau, waardoor dit schadelijke effect niet optreedt. Of er daarnaast nog andere factoren een rol spelen, is nu nog niet duidelijk.
Voor coeliakie-patiëntes die nog maar net zijn begonnen met een glutenvrij dieet, is het advies van arts-onderzoekers om de zwangerschap nog even uit te stellen tot de bloedwaardes voor bijvoorbeeld anti-TG2 zijn genormaliseerd en minimaal een half jaar te wachten na de start van het glutenvrije dieet voordat gestopt wordt met anticonceptie.
Ondanks dat vrouwen met coeliakie en een glutenvrij dieet geen verhoogde kans hebben op zwangerschapscomplicaties, blijft het zinvol om je als zwangere coeliakie-patiënte extra te laten monitoren. Dat heeft alles te maken met de verhoogde jodiumbehoefte van zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Omdat glutenvrij brood niet altijd gejodeerd (bakkers)zout bevat, loop je dus risico op een jodiumtekort. En een jodiumtekort tijdens de zwangerschap en in de eerste levensjaren kan leiden tot een verminderd leervermogen bij kinderen.
Ook is het een goed idee om tijdens de zwangerschap de anti-TG2 waardes regelmatig te monitoren, omdat niet bekend is of het glutenvrije dieet ervoor heeft gezorgd dat de antistoffen zijn genormaliseerd. Daarnaast wordt geadviseerd om regelmatig een echo te maken om de groei van de foetus in de gaten te houden, vanwege het risico op groeiachterstand bij niet genormaliseerde antistofwaardes.
Kan ons kind coeliakie krijgen? het is een vraag die vooral speelt bij ouders als er een gezinslid coeliakie heeft. Sommige ouders denken dat een HLA-typering naar coeliakie meteen na de bevalling meer informatie geeft. Zo’n typering is via bloedonderzoek te verkrijgen. Geregeld wordt de NCV gevraagd: ‘Kan ik wat navelstrengbloed bij mijn baby laten afnemen om te kijken of mijn kind de coeliakiegenen heeft, oftewel, een HLA-bepaling laten doen? En hoe doe je dat?’ de vraag is vervolgens of de ouders daar echt wat mee opschieten.
Lees hierover het hele artikel uit GM1-2024 (Eerst even inloggen)
