Zelftesten

Aanbieders

Via webshops of drogisterij zijn verschillende zelftesten verkrijgbaar, waaronder de Gluten-Check® en Testalize.me.

Hoe het werkt

De meeste zelftesten werken op dezelfde manier, zoals de Gluten-Check. Met een prikje in je vinger neem je zelf een paar druppeltjes bloed af. De test controleert of er antistoffen tegen gluten in je bloed te meten zijn.

De test werkt ongeveer hetzelfde als een zwangerschapstest of een corona-zelftest en laat geen, een of twee streepjes zien. Door het aflezen van de streepjes weet je of de test gelukt is en of er wel of geen antistoffen gevonden zijn.

De zelftesten zeggen een betrouwbaarheid van 95-98% te hebben. Dit is vergelijkbaar met de testen die volgens de (huis)arts worden uitgevoerd.

Houd bij deze zelftesten rekening met het volgende:

• Een zelftest is niet hetzelfde als een diagnose. Geeft de zelftest aan dat er antistoffen tegen gluten in je bloed gevonden zijn, dan is er een kans dat je coeliakie hebt. We adviseren bij een verdenking op coeliakie, altijd contact op te nemen met je (huis)arts.
• Een zelftest voor coeliakie is niet te gebruiken als je al glutenvrij eet. Voordat je een zelftest kunt doen, is het belangrijk dat je vooraf minimaal 4 weken gluten hebt gegeten. Kijk voor meer informatie over deze glutenbelasting op: https://www.glutenvrij.nl/ziek-van-gluten/diagnose/procedure/hoe-kom-ik-tot-de-juiste-diagnose
• Het niet volgen van de aanwijzingen in de bijsluiter van de test kan leiden tot foute testuitslagen.
• De test is voor eenmalig gebruik.

Zelftest met analyse in een laboratorium

De “Test jezelf coeliakie test” van Testalize.me werkt net iets anders. Bij deze zelftest neem je ook zelf bloed af, maar dit stuur je via de retourbox naar een laboratorium. In het laboratorium wordt het bloed onderzocht op antistoffen. Dit bloedonderzoek is wel bedacht op een mogelijke IgA-deficiëntie. Wordt er een IgA-deficiëntie aangetoond, dan wordt er onderzocht of er IgG-antistoffen aanwezig zijn.

https://testalize.me/product/coeliakie-test/

Wat zijn de voordelen van een zelftest?

• Een zelftest is vrij eenvoudig om te doen. Meestal zit er een duidelijke instructie bij en/of is er een instructievideo te bekijken.
• Je kunt het in je eigen tijd doen.
• Je hoeft er niet voor naar een bloedafnamepunt.
• Het gebruik van een zelftest kan soms nuttig zijn als een huisarts misschien het nut van testen op coeliakie niet inziet. Dit komt wel eens voor. Een zelftest zou dan een gesprek kunnen openen om toch verder onderzoek naar coeliakie te doen.

Wat zijn de nadelen van een zelftest?

• Een grootste nadeel aan zelftesten is dat de meeste zelftesten geen IgA-deficiëntie meten. Het is belangrijk te beseffen dat ongeveer 10% van de mensen met coeliakie een zogenaamde IgA-deficiëntie heeft. Dit betekent dat een zelftest dan niet goed werkt. Deze patiënten zullen een vals negatief resultaat hebben, terwijl ze toch mogelijk coeliakie hebben.
• Helaas is de uitslag van de anti-TG2-test niet bij alle mensen die coeliakie hebben positief. Voor die mensen is er een andere, meer gespecialiseerde, bloedtest nodig die alleen een arts kan aanvragen. Als de zelftest negatief is en je hebt toch duidelijke klachten, kan het dus zijn dat er alsnog een aanvullende test nodig is.
• Een ander nadeel kan zijn dat als de test aangeeft dat er een kans bestaat dat je coeliakie hebt, dat het vervelend kan zijn dat je op dat moment geen duidelijkheid en/of uitleg aan een arts kunt vragen.
• De testen zijn niet goedkoop en de zorgverzekeraar vergoedt het niet.

Gratis: de online screeningtest

Wil je geen zelftest waarbij je met een vingerprik bloed afneemt, maar wil je wel weten of de klachten die je hebt, misschien worden veroorzaakt door coeliakie? Doe dan de online screeningtest. Deze kun je voor jezelf of voor je kind invullen en duurt slechts 1 minuut. Belangrijk: ook deze test is bedoeld als screeningsinstrument en geeft je geen diagnose.

Conclusie

Een negatief testresultaat betekent nog niet dat je géén coeliakie hebt. Als je aanhoudende klachten hebt, die kunnen wijzen op coeliakie, is het altijd goed om naar een huisarts te gaan om verder te kijken.

En ook als de test positief uitslaat, moet je naar je huisarts. Voor de diagnose coeliakie is namelijk aanvullend (bloed)onderzoek nodig in het ziekenhuis. Onderzoek via de arts geeft de meeste garantie op een correcte uitslag.